کد مطلب:31389 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:20

گنجینه پرسمان » اعتقادات

ميدانيم كه خداوند متعال گاهي براي تأكيد و اهميت موضوعي قسم ميخورد; الف) آيا قسم خوردن خداوند در اصل موضوع تفاوتي ايجاد ميكند؟ در حالي كه قول خداوند براي مؤمن چه با قسم چه بدون قسم كافي است، و براي كافران يا اهميتي ندارد يا آن را از روي موضع ضعف تلقي ميكنند: ب) با توجه به اين كه قسم خوردن كار آدميان است پس چرا خداوند به فعل مخلوقات خود رفتار ميكند؟

الف) قسم خوردن خداوند بر اساس علل و حكمتهايي است كه به برخي از آنها اشاره ميكنيم:

1. تأثير گذاري بيشتر; موضوعي كه داراي اهميت و عظمت است، با جديت و قاطعيت بيشتر بيان ميشود، تا تأثير بيشتري داشته باشد. و اين اختصاص به قرآن ندارد; بلكه در ميان مردم نيز هرگاه گوينده سخن خود را قاطعانه بيان كند، از نظر رواني تأثير بيشتري در قلب شنونده ميگذارد.

2. دقت، تأمل و انديشة بيشتر; تأكيد به واسطة سوگند، سبب انديشة هرچه بيشتر مخاطب در موضوع مورد قسم ميشود.

مثلاً: از مهمترين اموري كه قرآن به سبب آن قسم ياد كرده، معاد و رستاخيز است. قسمهاي مكرر دربارة معاد هر انساني را به انديشه واميدارد.

3. بيان شرافت; اگرچه همه چيز مخلوق خدا است; اما برخي مخلوقات از شرافت بيشتري برخوردارند; مانند: كعبه، مسجدالحرام، ماه رمضان و... يكي از اهداف سوگند، بيان شرافت بيشتر مواردي است كه به آن سوگند ياد شده است.

4. قسم خوردن خداوند سبب تقويت اهل ايمان و دل گرمي آنان ميشود و...

ب) علت اين كه خداوند همانند مخلوقات خود قسم ميخورد آن است كه، به زبان قوم (مردم) حرف ميزند. به تعبير ديگر چون هدف خداوند در مقام بيان معارف، احكام و تشريعات به بندگان خود ميباشد، لذا به زبان قوم سخن ميگويد تا مردم در درك و فهم، مشكلي نداشته باشند. مثلاً در عرف مردم هر جا سوگندي به زبان ميآيد، همه ميفهمند مطلب بسيار با اهميت است. خداوند نيز همين كار را در امور مهم با بندگانش دارد تا اين پيام در اموري كه بسيار مهم است، منتقل شود. وَ مَآ أَرْسَلْنَا مِن رَّسُولٍ إِلآبِلِسَانِ قَوْمِهِي لِيُبَيِّن لهم...;(ابراهيم،4) ما هيچ پيامبري را، جز به زبان قومش، نفرستاديم; تا (حقايق را) براي آنها آشكار سازد.(تفسير نمونه، آيت اللّه مكارم شيرازي و ديگران، ج 17، ص 192، دارالكتب الاسلاميه.)